Cała Polska

Cała Polska, 2021
BWA Wrocław Galerie Sztuki Współczesnej
13.12.2018–1.03.2019
Kuratorka: Anna Mituś

Tematem wystawy w BWA Wrocław była sztuka powstająca w obszarze prywatnym, indywidualnym, wynikająca z osobistych inspiracji, poza obiegiem instytucji i publicznych mechanizmów wspierania kultury. W latach 70. i 80. sfera ta określana była mianem „kontrkultury”, dekadę później znana jako „alternatywa”. Sztuka jako zjawisko żywe – i wcześniej, i później – znajdowała sposoby i przestrzenie, które pozwalały jej skutecznie dokonywać korekty kultury głównego nurtu.

Wystawa Cała Polska to efekt rozmów telefonicznych, spotkań w małych mieszkaniach, ogrodach, a nawet placach budowy, w których – jak podkreśla kuratorka – bije serce polskiej sztuki. Czy obraz, który powstał, jest nowy i inny od tego, który świetnie znamy? Anna Mituś zachęca: Sprawdźmy, jak wypadłoby porównanie tego, co wiemy „z mediów”, „z sieci” i z instytucjonalnych przekazów, z tym, co dane w bezpośredniej praktyce społecznej, spotkaniu, rozmowie, naocznym kontakcie. Wyruszmy w Polskę i zobaczmy na własne oczy. I chociaż tytuł wystawy Cała Polska prowokuje, to jest pozbawiony rzeczywistych aspiracji. Wskazując na rozległość obszaru, którego nie może w rzeczywistości objąć żadna wystawa, rekomenduje śmiałe, rozproszone, a przede wszystkim zdecentralizowane spojrzenie.

Ekspozycji towarzyszyła książka Maryny Tomaszewskiej pt. „Kuratorzy”. Jest ona próbą zdefiniowania, kim są ci mityczni promotorzy sztuki, jej pierwsi odbiorcy, często traktowani z rezerwą przez samych artystów, rzadko dostrzegani przez masowych odbiorców sztuki. Publikacja stanowi humorystyczny kontrapunkt do wystawy, w której władza kuratora została w znacznym stopniu zawieszona. Projekt Tomaszewskiej kwestionuje więc pozorny elitaryzm zawodu kuratora i otwiera przestrzeń dla dyskusji na temat statusu i potrzeby sprawowania tej funkcji dzisiaj.